कनेक्टिविटी र डाटा मार्फत डिजिटल नेपालको यात्राको सशक्तिकरण

विलियम झाङ्ग,

प्रमुख कार्यकारी अधिकृत, ह्वावे नेपाल

पछिल्ला २१ बर्षदेखि, ह्वावेले नेपालको आईसीटी उद्योगमा सेवा गर्दै आएको छ । सूचना र सञ्चार प्रविधि (आईसीटी) पूर्वाधार र स्मार्ट उपकरणहरूको विश्वाको एक अग्रणी प्रदायकको रूपमा, ह्वावे प्रत्येक व्यक्ति, घर, र संगठनको लागि पूर्ण कनेक्टेड, इन्टेलिगेन्ट संसारको लागि डिजिटल ल्याउन प्रतिबद्ध छौं । आर एन्ड डीमा (R&D) दिगो र ठूलो लगानी ह्वावे प्रविधिको अग्रणी स्थानमा रहनुको मुख्य कारक हो ।

ह्वावेले १७० भन्दा बढी देशहरूमा विश्वको तीन अर्ब भन्दा बढी जनसंख्यालाई जोडेको छ, नेपाल तिनीहरू मध्ये एक हो । नेपालमा टेलिकम अपरेटरहरूसँगको संयुक्त प्रयासबाट ह्वावेले 2G/3G/4G टेक्नोलोजी नेपालमा ल्यायो र देशभर हिमालयदेखि तराईसम्म कनेक्टिविटी पुर्‍याएको छ ।

4G टेक्नोलोजीको साथसाथै नेपालले विगतका वर्षहरूमा उच्च गुण र वेगका साथ इन्टरनेटको प्रयोगमा ठूलो बृद्धि देखेको छ । यस टेक्नोलोजीले संचार क्षेत्रका लागि मात्र नभई ईकमर्स, अनलाइन शिक्षा, डिजिटल फाइनान्स, अनलाइन भिडियो स्ट्रिमिङ, अनलाईन सोसल नेटवर्किङ र समग्र सामाजिक आर्थिक क्षेत्रलाई फाइदा पुर्‍याउने अन्य अनलाइन गतिविधिहरूका लागि पनि देशलाई प्रगतिशील बनाएको छ ।

कनेक्टिविटी निर्माणका साथै ह्वावेको आईसीटी टेक्नोलोजी र इकोसिस्टमले सरकारदेखी लिएर वित्तीय संस्था, एयरलाइन्स, इन्टरनेट सेवा प्रदायक, मिडिया आदिमा जस्ता विभिन्न क्षेत्रका संगठनहरूलाई मद्दत गरिरहेको छ ।

यसले आईसीटी टेक्नोलोजी प्रयोग गरेर आन्तरिक दक्षता, र उनीहरुको सेवाहरू अधिक सुविधाजनक, सजिलो, र द्रुत प्रसंस्करण बनाई डिजिटल रूपान्तरणको प्रगतिलाई गति दिन मद्दत गरेको छ। । उपभोक्ता व्यवसायमा ह्वावे नेपालको बजारमा सब भन्दा मनपर्ने स्मार्टफोन र स्मार्ट उपकरण ब्रान्ड हो । ह्वावे स्मार्टफोनहरू नेपालमा सबै क्षेत्रका मानिसहरूले व्यापक रूपमा प्रयोग गर्दछन् जसले उनीहरूको जीवनलाई बढी सुविधाजनक बनाईरहेको छ ।

ह्वावेले नेपालमा सधैं हाम्रो कर्पोरेट सामाजिक उत्तरदायित्वको कदर गर्दछ । हामीले गत २१ बर्षदेखि नेपालमा दस हजार भन्दा बढी आईसीटी प्रतिभा विकास गर्न सफल भएका छौं । ह्वावे नेपालमा अनुभवी धेरै प्रतिभाहरू अहिले शीर्ष टेलिकम अपरेटरहरू, सरकारी परियोजनाहरू र नेपालका आईटी क्षेत्रहरूमा काम गरिरहेका छन् । ह्वावे नेपाल उत्कृष्ट प्रतिभाको लागि एक आकर्षक संस्था भएको छ, र महत्वाकांक्षी टेक्नोफाईलहरूका लागि अन्तर्राष्ट्रिय टेक्नोलोजी क्षेत्रको प्रवेशद्वार बनेको छ ।

२०१५ को महा भूकम्प, २०१७ र २०१९ मा तराई क्षेत्रको बाढी र आँधी जस्ता प्राकृतिक प्रकोपहरूमा पनि निरन्तर काम र प्रयासबाट ह्वावे नेपालको समर्पण  झल्किन्छ । २०१५ को भूकम्पमा ह्वावेले टेलिकमलाई ठीक गर्न वास्तवमै छिटो काम गरेर सञ्चार प्रणाली र उद्धार सञ्चालनमा मद्दत गर्‍यो । हामीले सगरमाथा बेस क्याम्पमा वायरलेस बेस स्टेशन साइट निर्माण गर्न टेलिकम अपरेटरहरूलाई पनि मद्दत गर्‍यौं, जसले सञ्चार ब्लाइन्ड स्पटलाई बाहिरी विश्वमा पूर्ण रूपमा कनेक्ट गर्न मद्दत गर्‍यो । कोभिड-१९ महामारीको बेला पनि, 4G/5G टोली नेटवर्क को सहज संचालन सुनिश्चित गर्न दूरसंचार अपरेटरहरु संग रह्यो ।

२०२० मा कोभिड-१९ को अचानक प्रकोपले हामी सबैलाई अपरिवर्तनीय र अन्धाधुन्ध प्रभाव पार्यो र हामी बाँचिरहेको संसारलाई सदाका लागि परिवर्तन गर्यो । 4G/5G मोबाइल ब्रोडब्यान्ड नेटवर्क कभरेज, डाटा सेन्टर, क्लाउड प्लेटफर्म र अन्य मजबूत आईसीटी पूर्वाधारले महामारी लड्न टेली मेडिसिन र अनलाइन भाइरस सम्पर्क ट्र्याकिंग जस्ता डिजिटल विधिलाई मात्र नभई डिजिटल अर्थव्यवस्थालाई अर्थतन्त्र सुधारको लागि एक प्लेटफर्म निर्माण गर्न सक्षम गर्दछ ।

महामारीपछि नेपालमा इन्टरनेटको डाटा उपभोग दिनदिनै बृद्धि भएको छ । धेरै भन्दा धेरै मानिसहरू घरबाट काम र घरबाट अध्ययन गर्ने ढाँचामा लागिरहेको हुँदा दिनको समयमा अनलाइन गतिविधिहरू पनि बढेको छ । यद्यपि, विशेष गरी ग्रामीण क्षेत्रमा, कमजोर इन्टर्नेट ब्रोडब्यान्ड कभरेजका कारण अनलाइन प्लेटफर्म प्रयोग गर्नका लागि मानिसहरुको संख्या सीमित छ ।

काठमाडौं, पोखरा, बुटवल, चितवन जस्ता प्रमुख शहरहरू बाहेक नेपालका अधिकांश दुर्गम भागहरू अझै पनि ब्रोडब्यान्ड कनेक्टिभिटीले कभर गरिएको छैन जसले जनताको दैनिक जीवन र आर्थिक क्रियाकलापहरूलाई असर गरिरहेको छ ।

सरकारले स्कूलहरूलाई डिजिटल शिक्षाका लागि सुझाव पनि दिएको छ तर ग्रामीण क्षेत्रमा कनेक्टिविटीको अभावका कारण विद्यार्थीहरू महिनौंसम्म शिक्षाबाट वञ्चित छन् । नेपाल सरकारले यो सुझाव पनि दिएको छ, “डिजिटल नेपालको सोच केवल प्रमुख शहरहरूलाई इन्टरनेट सेवा प्रदान गर्ने मात्र होइन तर ग्रामीण क्षेत्रमा पनि यसलाई सुलभ बनाउने बारेमा हो ।“ तसर्थ, हामी सबैले सबै मानिसहरुमा ब्रोडब्याण्ड कनेक्टिविटी ल्याउने दिशामा सँगै काम गर्नु पर्छ, विशेष गरी महामारी पछि, ताकि सबैले डिजिटल संसार र डिजिटल एप्लिकसन जस्तै ईकमर्स, अनलाइन शिक्षा, डिजिटल फाइनान्स, अनलाइन भिडियो स्ट्रिमिङ, र अनलाइन सामाजिक नेटवर्किंगबाट लाभान्वित हुन सक्दछ ।

कनेक्टिविटीको बृद्धिले जनसंख्याको विशाल बहुमतलाई असर गर्ने डाटाको उपयोगमा उल्लेखनीय वृद्धि हुनेछ । यद्यपि कनेक्टिविटीको सहज र राम्रो प्रदर्शन, डाटाको बहाव र आईटी स्रोतको मागको लागि आईसीटी पूर्वाधार र डाटा सेन्टरको आवश्यक पर्नेछ । यसले व्यावासायिक अवसरहरू प्रदान गर्न र डिजिटल अर्थव्यवस्था बजारलाई बढावा गर्न मद्दत गर्दछ ।

शहरको केन्द्रबाट ग्रामीण क्षेत्रहरुमा कनेक्टिविटीले डाटा ट्राफिकको ग्राफ बदल्छ । निश्चित रूपमा यसले डाटा सेन्टर अवधारणाको तीव्र वृद्धिमा प्रभाव पार्नेछ । डाटा प्रवाहको कनेक्टिविटी र बृद्धिसँगै, अन्य आईसीटी सेटअपको साथ डाटा सेन्टरको आवश्यकताहरूमा वृद्धि हुनेछ । देशका विभिन्न भागहरूमा डाटा सेन्टरहरू निर्माण गर्दा सुरक्षित र सहज रूपमा कनेक्ट गर्न मद्दत गर्दछ ।

हामी मान्दछौं, देशभरि कनेक्टिविटी बृद्धिसँगै धेरै सरकारी र सहयोगी कार्यालयहरूले शहरका केन्द्रहरूमा भर पर्नु पर्दैन । कनेक्टिविटीको ब्रिद्धीले उनीहरूलाई समग्र देशमा उनीहरूका कार्यालयहरू निर्माण गर्ने सुविधा प्रदान गर्दछ ।

दुबै सरकारी र निजी संस्थाहरूमा आईसीटी पूर्वाधारको बृद्धिसँगै डाटा सेन्टरको निर्माण गर्नुपर्नेछ । त्यस्तै, नेपालका छिमेकी देशहरुबाट अन्तर्राष्ट्रिय ब्यान्डविथ कनेक्टिभिटी बढ्न थालेपछी यस क्षेत्रबाट डाटा फ्लो पनि बढ्ने छ । तसर्थ, डाटाबेस सेन्टरको साथै अन्य पूर्वाधारहरूको आवश्यकता एक प्रमुख आवश्यकता  हुनेछ । यसले केवल राम्रो आईसीटी प्लेटफर्म निर्माण गर्न मद्दत नगरी रोजगारीका अवसरहरूमा पनि सकारात्मक प्रभाव पार्छ र अर्थव्यवस्थामा पनि योगदान पुर्‍याउँछ ।

नेपालको एक जिम्मेवार कर्पोरेट संगठनको रूपमा, ह्वावले नेपालमा सबै टेलिकम अपरेटरहरू, आईएसपीहरू, सरकार र सबै आईसीटी साझेदारहरूसँग उच्च गुणस्तर, फराकिलो कभरेज र किफायती ब्रोडब्याण्ड कनेक्टिभिटी र उन्नत डाटा सेन्टर सहित डिजिटल फाउन्डेसन योगदान गर्न प्रतिवद्ध छ ।

नेपाल सरकारले ऊर्जा, पर्यटन, वित्त, कृषि, स्वास्थ्य, शिक्षा र सहरी विकास जस्ता विभिन्न क्षेत्रहरु संग डिजिटल नेपाल रूपरेखा सुरु गरेको छ । हाम्रो विचारमा, ब्रोडब्याण्ड कनेक्टिभिटी र डाटा सेन्टरको रूपमा डिजिटल फाउन्डेसन, ती सबै उल्लेखित क्षेत्रलाई डिजिटल सम्भव हुने बनाउन, सबै भन्दा महत्त्वपूर्ण आधार हो ।

हामी कनेक्टिविटी र डाटा सेन्टरलाई रूखको जडको रूपमा लिन्छौं, जसले पानी र पोषण प्रदान गरी विभिन्न क्षेत्रमा डिजिटलीकरणको फलदायी परिणाम ल्याउछ । मैत्री आईसीटी नीति, उन्नत प्रविधि, राम्रो स्थानीय सेवा र आईसीटी प्रतिभा जस्ता बढी कारकहरू डिजिटल नेपालको ठूलो रूखलाई स्वस्थ बनाउनको लागि सक्षमकर्ता हुन सक्छन् । हामी विश्वस्त छौं कि नेपालका सबै आईसीटी सरोकारवालाहरूको संयुक्त प्रयासबाट समृद्ध नेपाल र खुशी नेपालीको सपना पूरा गर्न सबै नेपालीहरुलाई डिजिटल संसारबाट लाभान्वित तुल्याउनेछौं ।

ह्वावे नेपालले “ब्रिङ्ग दिजितल टु नेपाल, जुन देशमा शान्ति र प्रेमको कहिल्यै अन्त्य छैन”(Bring digital to Nepal, for a country Never Ending Peace And Love) भन्ने आफ्नो सपना र मिशनसँग निरन्तर काम गरिरहेको छ । नेपालमा, नेपालका लागि !

अन्तमा, म सबैलाई नयाँ वर्षको शुभकामना दिन चाहन्छु, र नयाँ आशाको साथ अगाडि राम्रो र समृद्ध समयको लागि आशा गर्दछु।