चीनले बंगलादेशको तीन पुर्वाधार बिकास प्रयोजनाको लगानीबाट हात झिक्यो

चीन ठूलो अप्ठ्यारोको बीचमा बंगादेशको तीन मुख्य पुर्वाधार बिकासको परियोजनामा आर्थिक लगानी गर्नबाट पछि हटेको छ। यस परियोजनाको लगानीमा अस्पष्टताको आरोप लागे पछि चीन अप्ठ्यारोमा परेको हो ।

यी परियोजनाहरु रेल क्षेत्रका रहेको छ । जुन गाजीपुरको जोयदेबपुर देखि राजधानी ढाका नजिकै रहेको इशवर्दी सम्म मिश्रित गेज डबल लाइन निर्माण गर्ने उदेश्य राखिएको छ ।

चिनियाँ ठेकेदारले पनि अखाउरा देखि सिल्हेटमा मिटर गेज लाइन परिवर्तन गर्ने योजनामा काम नगर्ने बताएका छन । यसबाहेक, जयदेबपुर देखि जमालपुर हुँदै मईमसिंह सम्मको मिश्रित गेज डबल रेलमार्ग निर्माणको आयोजनाको भविष्य पनि अनिश्चित भएको, ईटीले ढाका स्थित अधिकारीहरूबाट जानकारी लिएको छ ।

यी तीन परियोजनाहरु सरकार देखि सरकार (GTG) को आधारमा अनुमोदन गरिएको थियो । जसमा चीनले आफ्नै चिनियाँ ठेकेदारहरूलाई रोजगार दिदै आएको छ र अन्तर्राष्ट्रिय टेन्डरमार्फत परियोजनाका लागि ठेकेदारहरू राख्ने कुनै अवसर थिएन । ढाका स्थित स्रोतका अनुसार यसबाहेक, यी कम्पनीहरूले परियोजनाको अवधि दोहोर्याएर विभिन्न बहानामा खर्च बढाउँदै छन । चिनियाँ हेरफेरको खुलासा भएपछि बंगलादेश प्रधानमन्त्री कार्यालयले पनि यसको अनुसन्धान गराएको थियो ।

बंगलादेश रेलवे मन्त्रालयका स्रोतका अनुसार बंगलादेशले जीटीजी परियोजना अन्तरगत जग्गा अधिग्रहण, पुनःस्थापना, तलब र भत्ताको स्थानीय लागत वहन गर्नेछ भने चीनले निर्माणको लागि भुक्तान गर्नेछ । चिनियाँ लगानीको सर्त यो छ कि खुला टेन्डर आह्वान गर्न सकिदैन र केवल चिनियाँ ठेकेदारलाई मात्र काम दिनुपर्ने छ।

प्रधानमन्त्री शेख हसिनाले माथि उल्लेखित रेल परियोजनाहरुमा खर्च कम गर्न निर्देशन दिएका थिए । बंगलादेशको रेलवे मन्त्रालयले समिति गठन गर्‍यो र खर्च घटाउने प्रस्ताव राखेको थियो ।

यसैबीच चीनको जीटीजी प्रणालीअन्तर्गत पदमा पुलको दुबै छेउमा रेलमार्गको निर्माण र चटगाउँमा कर्णफुली नदीको तल ट्यांकहरूको निर्माण कार्य चलिरहेको छ। यस प्रोजेक्टमा ठूलो लागत बढाइएको पनि आरोप लगाइएको छ। यस परियोजनाको लागत मूल अनुमान भन्दा दोब्बर भएको छ ।